به گزارش مرکز اطلاع رسانی وزارت کشور،طرح توانمندسازی و تحول اجتماع محور ۲۰۲۰ محله کمتر برخوردار کشور یکی از موضوعات مهمی است که به صورت مستمر و با برگزاری جلسات در محل وزارت کشور دنبال می شود. در گزارشی که در این رابطه و به مناسبت هفته دولت امسال منتشر شده آمده است :

نحوه شناسایی محلات کمتر برخوردار :

مجموع اطلاعات و مطالعات ۱- محلات اسکان غیر رسمی شناسایی شده بر اساس مطالعات مصوب (شرکت بازآفرینی شهری ایران)

۲- محلات هدف برنامه اقدام مشترک برابر موضوع بند الف ماده ۵۹ قانون برنامه ششم توسعه (ستادهای بازآفرینی استانی)

۳- محلات اولویت دار به لحاظ شاخص های اجتماعی و اقتصادی و هدف استقرار دفاتر تسهیل گری (سازمان امور اجتماعی وزارت کشور)

۴- محلات هدف استقرار پایگاه خدمات اجتماعی (سازمان بهزیستی)

۵- محلات هدف طرح کرامت (سازمان بسیج مستضعفین)

۶- محلات هدف دفاتر تسهیل گری برای برنامه های بهسازی و نوسازی (شهرداری ها)

۷- محلات هدف استقرار نهاد توسعه محله (شرکت بازآفرینی شهری ایران)

اصول کلی طرح توانمندسازی و تحول اجتماع محور ۲۰۲۰ محله کمتر برخوردار :

1. هم افزایی و حذف موازی کاری بین دستگاه های خدمات رسان : جهت حذف موازی کاری بین دستگاه های خدمات رسان توافق گردید که در هر محله یک دستگاه بعنوان دستگاه محوری و بقیه دستگاه ها و سازمان ها بعنوان همکاری فعالیت نمایند، برای مثال در محله شهید هرندی ، جمعیت هلال احمر، اقدام به راه اندازی خانه هلال نمود و بقیه دستگاه ها بعنوان همکار فعالیت می کنند، در محله شوش و مظاهر ستاد اجرایی اقدام به راه اندازی خانه احسان نمود و بقیه دستگاه ها بعنوان همکار فعالیت می کنند، در محله امام زاده یحیی (ع) کمیته امداد اقدام به راه اندازی خانه امداد نمود و بقیه دستگاه ها بعنوان همکار فعالیت می کنند، در باغ آذری سازمان بهزیستی اقدام به راه اندازی خانه بهزیست نمود و بقیه دستگاه بعنوان همکار فعالیت می کنند، و به همین ترتیب خانه شهر توسط شهردارها، خانه اوقاف توسط سازمان اوقاف، خانه کرامت رضوی توسط آستان قدس رضوی راه اندازی گردید.
2. استفاده از ظرفیت ساکنین محله جهت احصاء و شناسایی مشکلات و همچنین استفاده از جوامع محلی جهت کمک به رفع مشکلات : جهت بکارگیری ظرفیت اجتماع محور محلات، محله به واحدهای کوچک تری  بنام پهنه تقسیم شد، و برای هر کوچه نیز از بین ساکنین همان کوچه یک نفر که ترجیحاً زیر ۳۰ سال داشته باشد بعنوان شهردار کوچه جهت شناسایی و احصا مشکلات و ظرفیت ها و همچنین کمک جهت رفع مشکلات تعیین گردید.

شیوه نامه اجرایی طرح توانمندسازی و تحول اجتماع محور ۲۰۲۰ محله کمتر برخوردار کشور :

با استفاده از ظرفیت اساتید برجسته حوزه اجتماعی کشور و با حضور نمایندگان چهار دستگاه تخصصی (سازمان بهزیستی، کمیته امداد امام خمینی (ره)، ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) و جمعیت هلال احمر) شیوه نامه اجرایی طرح توانمندسازی و تحول اجتماع محور ۲۰۲۰ محله کمتر برخوردار کشور در ۳۶ صفحه تدوین و توسط وزیرکشور به تمام استانداران و فرمانداران و شهرداران سراسر کشور ابلاغ شد.

لیست تفاهم نامه های منعقده توسط ستاد مرکزی طرح توانمندسازی و تحول اجتماع محور ۲۰۲۰ محله کمتر برخوردار با وزارتخانه و دستگاه ها جهت ارائه خدمات به ساکنین محلات هدف طرح

1. تفاهم نامه با سازمان بیمه سلامت ایران :

موضوع تفاهم  نامه : صدور بیمه رایگان کلیه ساکنین ۲۰۲۰ محله کمتر برخوردار کشور و اجرای طرح پزشک خانواده و تشکیل پرونده الکترونیک و نظام ارجاع

نتایج حاصل شده :

1. برپایی ۵۸ میز خدمت و بیمه ۲۱۴۶۶۴ نفر
2. بیمه نمودن رایگان دهک های ۱ تا ۵ درآمدی با اعتبار یک ساله (مجموع بیمه شدگان سلامت ۸/۱ میلیون نفر استان تهران و ۵/۱۲ میلیون نفر در کل کشور)
3. اجرای کاهش فرانشیز جهت دهک های درآمدی پایین مشمول حمایت دولت
4. نشان دار کردن ۷۶ هزار نفر در صندوق بیماران خاص و صعب العلاج در ۱۰۷ گروه بیماری
5. پرداخت بیش از ۱۷ میلیارد تومان کمک هزینه بیماران خاص و صعب العلاج
6. افتتاح ادارات بیمه سلامت شهر ری، انقلاب و شمیرانات و همچنین راه اندازی دفاتر ارائه خدمات شهرستان های پیشوا و پردیس و درشهر پرند نیز در دست اقدام است.
7. خرید ساختمان اداری هشت اداره شهرستانی بیمه سلامت (شهریار، قدس، قرچک، ورامین، رباط کریم، بهارستان ، شهر ری و تهران بزرگ)
8. تحت پوشش قراردادن ۵۹ خدمت ستاره دار توانبخشی

2. تفاهم نام با وزارت آموزش و پرورش :

موضوع تفاهم نامه  : شناسایی و رفع مشکلات حوزه آموزش (دانش آموزان، زیر ساخت و ...)  در ۲۰۲۰ محله کمتر برخوردار

نتایج حاصل شده تاکنون : شناسایی بیش از ۸۰۰ هزار کودک بازمانده از تحصیل و ارائه خدمات مشاوره و حمایت از طریق نهادهای خدمات رسان و مسئولیت اجتماعی سازمان ها و تشکل ها جهت رفع مشکلات و بازگرداندن دانش آموزان به تحصیل.

وزارت آموزش و پرورش با ایجاد قرارگاه تخصصی با همکاری سایر نهادهای حمایتی نسبت به بررسی و شناسایی مشکلات دانش آموزان بازمانده از تحصیل اقدام نموده است به گونه ای برای تک تک دانش آموزان بازمانده تشکیل پرونده انجام و مسائل و مشکلات این دانش آموزان احصا و با همکاری نهادهای حمایتی در حال رفع مشکل و برگشت انها به تحصیل می باشد.

3. تفاهم نامه با اداره کل اتباع وزارت کشور :

موضوع تفاهم نامه : شناسایی و ساماندهی اتباع کشورهای خارجی در ۲۰۲۰ محله کمتر برخوردار کشور

نتایج حاصل شده تاکنون : شروع ثبت نام اتباع کشورهای خارجی ساکنین در ۲۰۲۰ محله با کمک اداره کل اتباع وزارت کشور و  وزارت بهداشت و درمان (اطلاعات سامانه واکسناسیون کرونا)

• بصورت پایلوت در شهرستان ری با کمک معتمدین اتباع خارجی در حال تکمیل اطلاعات اتباع خارجی محلات هدف می باشیم، کمک هزینه دارو و درمان هلال احمر ، بیمه سلامت و ارائه بسته های حمایتی و معیشتی و تحصیلی جزی از برنامه های ستاد در این محلات هست.

4. تفاهم نامه با وزارت راه و شهرسازی :  

موضوع تفاهم نامه : ثبت نام و ساماندهی متقاضیان مسکن (مستاجرین) ۲۰۲۰ محله و احداث یا تامین مسکن در حد استطاعات متقاضیان (برنامه ریزی براساس آورده متقاضی و میزان اقساطی که می تواند پرداخت نماید ، طراحی می شود).

نتایج حاصل شده تاکنون :

• امضا تفاهم نامه با وزارت راه و شهرسازی، بانک مسکن و اتاق تعاون ایران با ستاد توانمندسازی و تحول اجتماع محور ۲۰۲۰ محله کشور جهت تامین ۳۰۰ هزار واحد مسکونی (مورخ ۳۱/۰۳/۱۴۰۱ طی ابلاغیه شماره ۰۱/۱۱۰/۴۸۳۶۹)
• فراخوان ساماندهی و ثبت نام مستاجرین ۲۰۲۰ محله کشور توسط اتاق تعاون ایران از طریق سامانه جامع مسکن اتاق تعاون ایران به آدرس  iccmaskan.ir
• تا مورخ ۲۸ مرداد ۱۴۰۲ مجموعا ۵۷۵۹۷ نفر در سامانه ثبت نام نمودند، اطلاعات افراد ثبت نام شده برای وزارت راه و شهرسازی ارسال و فرم ج این افراد بررسی شد، مجموعا ۴۲۴۵۱ نفر تاییدیه فرم ج وزارت راه و شهرسازی را اخذ نمودند.
• بر اساس تفاهم به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی محلاتی که تعداد افراد تایید صلاحیت شده ۹۰ نفر و بالاتر باشد، تعاونی مسکن محله جهت پیگیری موضوعات راه اندازی می گردد.
• با تشکیل کمیته مشترک با وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برای اولین بار اساسنامه تعاونی مسکن محله تدوین و  در مورخ ۲۸/۱۲/۱۴۰۱ توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به ادارات کل استانی ابلاغ گردید.
• از مجموع ۲۰۲۰ محله کشور تعداد ۱۱۵ محله که تعداد افراد ثبت نامی تایید صلاحیت شده ۹۰ نفر و بالاتر بودند، مقرر گردید در فاز اول تعاونی مسکن محله راه اندازی شود.

5. تفاهم نامه با بنیاد کرامت رضوی

موضوع تفاهم نامه : همکاری و مشارکت در اجرای توانمندسازی و تحول اجتماع محور ۲۰۲۰ محله کمتر برخوردار

نتایج حاصل شده تاکنون : تعداد هشت محله با شاخص کم برخورداری خیلی شدید (شهرک شهید مطهری، قائم، طرق، بهمن، دروی، بلال، التیمور و شهرک شهید رجایی) در شهر مقدس مشهد شناسایی و بنیاد کرامت رضوی بعنوان متولی محلات انتخاب شد و اقدامات بنیاد کرامت رضوی در حوزه های مختلف در این محلات در حال اجرا است.

لیست خدمات و اقدامات در محلات کمتر برخوردار  :

در راستای فرامین مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در خصوص توانمند سازی و تحول اجتماع محور ۲۰۲۰ محله کشور و  همچنین پیرو سیاست‌های ابلاغی کلی نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران و همچنین اصول ۳ ،۲۱، ۲۸، ۲۹، ۳۱ و ۴۳ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران چارچوب ارائه خدمات در محلات کم برخوردار توافق گردید :

1. شناسایی و ساماندهی نیازمندان ساکن در ۲۰۲۰ محله کمتر برخوردار (زنان سرپرست خانوار، معلولین، سرپرستان از کار افتاده، خانواده زندانیان، خانواده معتاد در حال ترک، بد سرپرستان و شرایط خاص و بیماران عصب و روان) ،

فرایند اجرا : شناسایی نیازمندان توسط خانه محلات از طریق شهرداران کوچه انجام می گیرد، تشخیص و مددکاری و آزمون وسع توسط نهادهای حمایتی (کمیته امداد و بهزیستی ) انجام می پذیرد، در بیش از ۴۵ درصد محلات شناسایی و ساماندهی نیازمندان انجام و اطلاعات برای نهادهای حمایتی ارسال شده است.  

2. تغذیه (خوراک) و پوشاک :

تغذیه : تمرکز بر تامین مایحتاج اساسی خانواده های نیازمند شناسایی شده در فاز اول ، تهیه و توزیع بسته های تخصصی ویژه مادران باردار و شیرده و کودکان و ...

 پوشاک : پوشاک مورد نیاز دانش آموزان نیازمند که با همکاری آموزش و پرورش و خانه محلات شناسایی می شود و همچنین پوشاک مورد نیاز سال جدید 

3. بهداشت و درمان : پوشش بیمه رایگان سلامت برای کلیه ساکنین ۲۰۲۰ محله کمتر برخوردار ، اجرای طرح پزشک خانواده و تشکیل پرونده الکترونیک، بهداشت دهان و دندان (برای دختران در سن ازدواج) ، پرداخت کمک هزینه دارو و درمان به خانواده نیازمند (هلال احمر و ستاد اجرایی و نهادهای حمایتی) و بیماران صعب اعلاج (سازمان بیمه سلامت)، شناسایی و ترمیم و بهسازی مراکز درمانی محلات،  احداث پایگاه ها یا مراکز بهداشتی و کمک تجهیز مراکز درمانی نمونه از اقدامات در سطح محلات هدف می باشد.

بازسازی و تجهیز مرکز بهداشتی و درمانی در حدود ۴۰۰ محله کشور شروع شده است.

4. آموزش و پرورش : شناسایی و ساماندهی و بازگرداندن کودکان بازمانده از تحصیل، بررسی وضعیت سرانه های آموزشی به تفکیک ۲۰۲۰ محله و مشارکت در حل مشکلات، استعدادیابی و تیم بندی و راه اندازی استارت آپ های دانش آموزی ، راه اندازی بانک زمان (جهت پشتیبانی از کودکان و نوجوانان نیازمند آموزش)، مهارت آموزی با اولویت دانش آموزان  ترک تحصیل و کودکان کار،  آموزش همگانی (کمک های اولیه ،  امداد و نجات در سطح محلات )،  آموزش مدیران محلات، مسئولین پهنه ها
   و شهرداران کوچه ها و صدور گواهینامه مربوطه و استفاده از ظرفیت های اردوگاه ها، کانون ها و مراکز آموزشی

• تعمیر و تجهیز مدارس در ۱۶۷ محله با شاخص خیلی شدید توسط سازمان نوسازی با همکاری سایر نهادهای مرتبط آغاز گردیده است

 کمیته امداد و بهزیستی در راستای آموزش های تکمیلی خانواده ها و دانش آموزان محلات

5. تشکیل خانواده : برگزار کارگاه های آموزشی و تروج ازدواج آسان در محلات، درمان زوج های نابارور، تامین جهیزیه، پرداخت ودیعه مسکن امانی و کمک هزینه اجاره بها، شناسایی و رفع آسیب های اجتماعی در سطح محلات  (طلاق، اعتیاد ، کودکان کار و ...)، مشاوره های روان شناسی ، آزمایش ژنتیک برای افراد دارای معلولیت در خانواده، ارائه کمک های حمایتی از فرزندان چند قلو ، ارائه کمک های حمایتی برای افراد دارای معلولیت در راستای ازدواج
6. تامین اجتماعی : تقسیم کلیه مددجویان کمیته امداد و سازمان بهزیستی و سایر نیازمندان شناسایی شده ۲۰۲۰ محله  در دو بخش ۱- افراد غیر قابل توانمندسازی ۲- افراد قابل توانمندسازی (گروه اول تحت پوشش حمایت قرار می گیرند ولی گروه دوم حمایت مشروط و در راستای توانمندسازی صورت می گیرد).
7. اشتغال : ثبت نام افراد جویای کار ، آمار برداری و ثبت تعداد نیروی انسانی مورد نیاز شهرک های صنعتی،  کارگاه ها ، اصناف و سایر واحد ها به همراه تخصص مورد نیاز، معرفی افراد جویای کار به مراکز درخواست کننده نیروی کار، برگزاری دوره های مهارتی جهت آماده نموده  نیروی انسانی جهت جذب بازار کار، ساماندهی کارآفرینان و تسهیل شرایط  راه اندازی کسب و کارهای محلی، آمار برداری اصناف و مراکز تجاری و خدمات محله و احصاء مشکلات و رفع آنها و بازاریابی فروش محصولات کسب و کارهای محلی و خانگی
8. مسکن : ثبت نام متقاضیان (مستاجرین) محلات و احداث مسکن در حد استطاعت ، ترمیم و بهسازی منازل مسکونی، پرداخت ودیعه مسکن امانی، پرداخت کمک هزینه پرداخت اجاره بهاء، احداث حمام و سرویس بهداشتی  و آشپزخانه و احداث زیر ساخت های محله (فاضلاب و معابر و ...)
9. فرهنگی و ورزشی : استعدادیابی ورزشی در سطح محلات و حمایت از افراد مستعد، بررسی ناهنجاری های اسکلتی کودکان و ... و برنامه ریزی درمان، توسعه ورزش در محلات جهت پیشگیری از آسیب با اولویت جوانان، نوجوانان و بانوان، بهسازی ی ترمیم یا احداث مساجد و کانون های فرهنگی محلات، تجهیز مساجد و مراکز و کانون های فرهنگی محله، تجهیز کتابخانه های مدارس، مساجد و کانون ها و مراکز فرهنگی محله، راه اندازی گروه سرود محله، اجرای طرح قران خانه به خانه، برگزاری جشن های شاخص مذهبی در سطح محلات  جهت افزایش مشارکت اجتماعی، استعدادیابی و برگزاری مسابقات قرانی ، کتابخوانی، مداحی، تهیه فیلم، نقاشی و ...،  بررسی سرانه های ورزشی محله، شناسایی ظرفیت های  بلا استفاده ، تعیین کمبودها  و احداث.

احداث و تجهیز مراکز ورزشی در حدود ۱۶۷ محله با شخص خیلی شدید در دستور کار ستاد می باشد.

طرح توانمندسازی و تحول محلات ۲۰۲۰ محله کم برخوردار کشور طرحی است که توسط چهار نهاد کشور که شامل کمیته امداد حضرت امام، ستاد اجرایی فرمان امام، سازمان بهزیستی و جمعیت هلال احمر می‌شود بعد از بررسی‌های متعددی که داشتند در یک جمع بندی به رهبر معظم انقلاب اعلام کردند که گروه های فقیر جامعه در ۲۰۲۰ محله شهری با حدود ۲۰ میلیون نفر جمعیت قرار دارند و بنا داریم این محلات با هماهنگی یکدیگر و تقسیم کار بین این چهار نهاد این محلات را زیر پوشش ببریم و خدمات به آنها را به حد قابل قبولی برسانیم.